Bel-Geek - гэта адкрытая пляцоўка для публікацыі артыкулаў розных аўтараў на беларускай мове на свабодныя тэмы.

Перад тым як прыступіць да стварэння ўласнага артыкула, трэба аўтарызавацца. Калі ў вас няма акаунта, то трэба зарэгістравацца на сайце па спасылцы: https://bel-geek.com/register.

Далей трэба націснуць на тры кропкі ў шапцы сайта, каб з'явілася меню. Выбраць пункт "Стварыць артыкул", і перайсці на старонку рэдактара, ці скарыстацца спасылкай: https://bel-geek.com/editor/add

Пры стварэнні артыкула абавязкова трэба дадаць назву артыкула, імя аўтара ды тэгі ў адпаведныя палі формы, пажадана дадаць апісанне.

Напрыклад:

Як бачна на малюнку, з правага боку будзе панэль, на якой знаходзіцца прадагляд артыкула. З левага боку - рэдактар.

Важна!

Захоўвайце час ад часу свае артыкулы з дапамогай кнопкі "Захаваць" (працуем над аўтазахаваннем), каб выпадкова не згубіць напісанае. Таксама можна захаваць напісанае і адкласці работу з артыкулам на іншы дзень.

Калі вы ўжо вядзеце блогі ў іншых сацыяльных сетках, то дадавайце спасылкі на іх у сваіх артыкулах, каб чытачы маглі знайсці больш цікавай ім інфармацыі.

Калі артыкул будзе гатовы, трэба перавесці перамыкач над рэдактарам тэксту "Паказваць усім" у актыўнае становішча і націснуць кнопку "Захаваць".

PS. Калі вы ствараеце пераклад - то абавязкова пакідайце спасылкі на арыгінал.

---

Карысныя спасылкі, якімі можна карыстацца падчас напісання артыкулаў:

Мноства слоўнікаў: https://slounik.org/

Правапіс слоў у розных склонах і ліках: https://starnik.by/

Я хацеў бы падзяліцца сваім поглядам на змены ў Angular за апошнія некалькі гадоў. Я пачаў свой шлях як junior распрацоўшчык, працуючы з Angular з версіі 9. Цяпер, праз пяць гадоў, я senior распрацоўшчык, які вырас разам з Angular. З самага пачатку мне спадабалася працаваць з Angular. Я захапляюся логікай, структурай і пастаянным развіццём фрэймворка.

Modules and standalone components

Адна з самых складаных канцэпцый для мяне як малодшага распрацоўшчыка была разуменне модуляў. Спачатку было вельмі цяжка зразумець розніцу паміж дэкларацыямі, імпартамі, экспартамі і правайдарамі, а таксама як арганізаваць структуру модуляў. Standalone кампаненты вырашылі гэтую праблему, спрасціўшы пачатковы працэс навучання. Цяпер распрацоўшчыкі могуць засяродзіцца на іншых аспектах пры запуску свайго першай праграмы.

Defer blocks

Адно з самых фантастычных апошніх дапаўненняў у Angular - гэта ўвядзенне defer blocks. Яны значна паляпшаюць карыстальніцкі досвед, заахвочваючы распрацоўшчыкаў выкарыстоўваць запаўняльнікі, аніміраваныя шкілеты і лянівую загрузку (lazy-load) частак старонкі. У некаторых выпадках яны могуць нават замяніць віртуальныя пракруткі.

Новы control flow у templates

Новы control flow у templates зрабіў код значна больш зразумелым. Цяпер яго лягчэй чытаць. Новы сінтаксіс сапраўды цудоўны. Акрамя таго, новы control flow уводзіць больш інтуітыўныя і гнуткія спосабы апрацоўкі рэндэрынгу.

Новы інструмент зборкі па змаўчанні — Vite

Vite палепшыў працэс зборкі, зрабіўшы яго хуткім і эфектыўным. Я памятаю сваё здзіўленне, калі ўпершыню запусціў праграму з Vite, унёс змены ў свой код і ўбачыў, як хутка Vite перакампіляваў код — гэта было амаль імгненна.

Сігналы

Сігналы спрасцілі працэс працы з рэактыўнасцю ў Angular. Канцэпцыя zoneless робіць фрэймворк хутчэйшым і больш эфектыўным. Больш за тое, сігналы забяспечваюць больш просты і дэкларатыўны спосаб кіравання станам і рэактыўнасцю, зніжаючы складанасць рэактыўнага праграмавання і паляпшаючы агульную прадукцыйнасць праграмы.

---

Я сапраўды рады працаваць з фрэймворкам Angular і назіраць за яго развіццём. Кожны новы рэліз захапляе мяне, бо ведаю, што ён зробіць мой працэс распрацоўкі значна прасцейшым і прыемным.

---

---

P.S. Вядома, у рэлізах было шмат іншых выдатных функцый, але гэты артыкул - гэта проста адлюстраванне маіх пачуццяў да фрэймворка і таго, як я рады напрамку развіцця Angular. І мой арыгінал артыкула вось тут

Я працую з Angular з версіі v6. За сваю кар'еру ў мяне было некалькі выпадкаў, калі я абнаўляў яго да новай апошняй версіі, і тады ў мяне ўзнікалі розныя праблемы, звязаныя з некаторымі памылкамі Angular. А гэта патрабуе марнаваць час на часовае выпраўлення, спыняць абнаўлення да новай мінорнай версіі альбо проста рэверціць змены.

Я магу прывесці прыклад. Гэта было каля года таму. Новая версія Angular v17 толькі што выйшла. Я быў у захапленні ад новых змен і функцый, якія прадастаўляла гэтая версія. Я нават магу сказаць, што гэта была невялікая рэвалюцыя ў фрэймворку. Акрамя таго, гэта быў добры час для абнаўлення праекта. Я зрабіў гэта, і ў мяне ўзніклі праблемы. Здаецца, гэта была версія v17.0.3 або нешта падобнае. Пасля абнаўлення любога css, часам html, файла не было перакампіляцыі. Патрэбна было спыніць каманду serve і запусціць яе зноў. І, вядома, пасля выпуску новай мінорнай версіі праблема знікла. Таксама былі некаторыя іншыя дробныя раздражняльныя памылкі і праблемы, якія ў мяне былі, але зараз цяжка іх успомніць. І гэта адбывалася не толькі з версіяй v17, але і з іншымі версіямі.

Аднак адной з раздражняльных рэчаў з абнаўленнямі, але гэта не звязана непасрэдна з Angular, з'яўляецца праблема сумяшчальнасці Angular і знешніх бібліятэк. У рэальным свеце вэб-распрацоўкі, на жаль, у нас шмат залежнасцей. І некаторыя з гэтых залежнасцей даволі павольна абнаўляюцца. Нават адна маленькая бібліятэка можа ператварыць міграцыю на новую версію ў кашмар.

Пасля ўсіх гэтых праблем я зразумеў, чаму многія іншыя распрацоўшчыкі рэкамендуюць не спяшацца з абнаўленнямі. Але, у любым выпадку, міграцыя на новую версію ў канчатковым выніку дае нам шмат пераваг.

П.С. Гэта пераклад маёй жа нататкі з іншай мовы.

Вітаю, спадарства! Вось і падыходзіць да канца 2024 год.

І ад усёй нашай невялікай каманды віншуем вас з надыходзячым 2025 годам! Жадаем вам усяго самага найлепшага! Каб вам наступны год прынёс спраўджванне вашых надзей і мар!

Няхай 2025 год стане часам новых магчымасцяў, яскравых падзей і добрых навін. Няхай у вашым жыцці будзе шмат радасці, здароўя і натхнення для рэалізацыі самых смелых планаў.

Дзякуем, што застаяцеся з намі, чытаеце наш сайт і падтрымліваеце наш тэлеграм-канал. Мы абяцаем і ў новым годзе радаваць вас цікавым кантэнтам, карыснымі парадамі і навінамі са свету тэхналогій.

Ну і крыху падвядзем вынікі:

Тэлеграм

Наш канал вырас з 400 падпісчыкаў амаль да 850

Сярэдняя колькасць пастоў у месяц - 77

Сярэдняя колькасць праглядаў аднаго паста - 277.

Наш сайт

За гэты год мы стварылі больша за 20 артыкулаў.

За год наш сайт наведалі 3200 разоў больш за 1000 чалавек.

І самымі чытанымі сталі наступныя артыкулы :

Што паглядзець ці пачытаць на беларускай мове. Частка 2

Токены - галоўная прычына неэфектыўнасці ШІ

Кастамная раскладка клавятуры Windows для беларускай лацінкі й ня толькі

Як сёння шукаць працу ў IT?

Аб чым маўчаць летапісы. Рагнеда - першая вядомая жанчына Полацкага княства.

28 рэчаў, якія я зразумеў за 28 гадоў

Нашыя аўтары:

Асаблівую падзяку хочацца выказаць нашым аўтарам, якія стварылі шмат цікавых, разнастайных артыкулаў, якім пазайздросцяць нават BBC ці NYT:

• LoveJS
• Škalar
• BiełaruskiBajan
• Aleś Karoza
• Linux па-беларуску
• Siarhei Tomin

Нажаль. Падарункі мы так нікаму і не даслалі, бо форму так ніхто і не запоўніў.

Што далей:

На наступны год у нас шмат планаў. Мы спадзяемся запусціць свой уласны сэрвіс па працы з ШІ (пра яго будзе асобны артыкул), пашырыць магчымасці нашага сайту: аўтарызацыя праз гугл акаунт, папрацуем крыху з SEO, дададзім магчымасць пошуку па аўтарам і тэгам, дададзім ШІ памочніка для напісання артыкулаў.

Перапрацуем наш ШІ-дапаможнік для падпісчыкаў на дзённыя навіны. Напішам больш цікавых і карысных артыкулаў.

PS

Няхай гэты год быў не настолькі прадуктыўны як папярэдні, але мы спадзяемся што наша справа для кагосьці важная і мы працягнем рабіць больш кантэнту. Дзякуй за вашу падтрымку!

Наглядзеўся на My Year in Books, Wrapped і Recap ды вырашыў зрабіць свае #Vyniki.

Год мо і не найлепшы, але які ёсць.

Вітаю сябры.

Сёння прапаную абмеркаваць лор сусвету Вядзьмара і ўсе ж вырашыць для сябе ці можа Цыры стаць вядзьмаркай і як гэта суадносіцца з лорам?

Чым скончылася гісторыя ў кнігах?

Гісторыя Цырыллы ў кнігах Анджэя Сапкоўскага мае адкрыты і шматзначны фінал, што пакідае прастору для інтэрпрэтацый. Завяршэнне гісторыі адбываецца ў апошняй кнізе сагі — «Ледзі возера». Вось асноўныя падзеі і магчымыя тлумачэнні:

Фінал у свеце сагі

1. Бітва на сухадоле і супрацьстаянне з Вілгефорцам. Пасля серыі падзей Цыры трапляе ў цэнтр вялікай канфрантацыі. Яна змагаецца з Вілгефорцам, магутным чараўніком, які хацеў выкарыстоўваць яе здольнасці ў сваіх мэтах. Цыры выжывае і перамагае, але сутыкаецца з вялізнымі стратамі і пакутамі.

2. Дзікае Паляванне і яе здольнасці. У фінале кнігі Цыры выкарыстоўвае свае здольнасці падарожнічаць праз час і прастору, каб уцячы ад пераследу. Яна становіцца сапраўды незалежнай, але пры гэтым губляе магчымасць быць часткай свайго свету, бо яе дар ізалюе яе ад іншых людзей.

3. Апошнія дні Геральта і Йенэфэр. Геральт атрымлівае смяротную рану ў Рывіі падчас паўстання. У гэтай сцэне Цыры пераносіць целы Геральта і Йенэфэр на містычны востраў Авалон (які называецца "востравам яблыкаў"). Там яна пакідае іх разам, верагодна, у стане, блізкім да смерці ці магічнага сну.

Цыры і новы шлях

У канцы сагі Цыры пакідае свет Геральта і Йенэфэр. Апынуўшыся ў іншым свеце, яна сустрэла рыцара Галяхада (адсылка да артыцыянскага міфа). Галяхад знаходзіць яе каля возера, і яны разам адпраўляюцца ў падарожжа. Гэта сімвалізуе пачатак новай фазы яе жыцця, магчыма, у іншым свеце і ў іншым кантэксце.

Тэматыка і сімволіка канца

Адкрыты фінал: Гісторыя Цыры не мае адназначнага завяршэння. Яна застаецца жывой, але яе лёс разрывае сувязі з тымі, хто быў ёй блізкі. Цыры застаецца сімвалам свабоды і здольнасці пачынаць новае, нягледзячы на пакуты і страты.

Звышнатуральны аспект: Востраў Авалон і сустрэча з Галяхадам могуць намякаць на тое, што Цыры становіцца часткай легенды. Гэта адкрывае прастору для чытацкіх фантазій і спекуляцый.

Дык што адбылося?

Адной з версій з'яўляецца тое, што Цыры ўцякла ў іншы свет і пачала новае жыццё, адарванае ад палітычных інтрыг і жорсткасці яе роднага свету. Іншая версія мяркуе, што яна працягвае вандраваць, імкнучыся знайсці свой шлях у шматлікіх рэальнасцях. Гэты фінал — адлюстраванне цэнтральнай тэмы сагі: жадання свабоды, сутыкнення з лёсам і пошуку сябе. Цыры, нягледзячы на ўсе выпрабаванні, застаецца жывою і вольнай, гатовая сустрэць новыя выклікі.

Што па канцоўках у гульні "Вядзьмар 3"?

Гісторыя Цыры ў The Witcher 3: Wild Hunt мае некалькі магчымых фіналаў, і тое, чым скончыцца яе шлях, залежыць ад рашэнняў гульца на працягу гульні. Усе фіналы звязаны з тым, як Геральт уплывае на лёс Цыры, і іх можна падзяліць на тры асноўныя сцэнары:

1. Цыры становіцца Імператрыцай Нільфгаарда Гэты фінал надыходзіць, калі Геральт іграе ключавую ролю ў прымірэнні Цыры з яе лёсам як каралеўскай спадчынніцай. Каб дасягнуць гэтага фіналу, Геральт павінен падтрымліваць Цыры як унікальную асобу, але таксама падштурхнуць яе да прыняцця адказнасці за свет.

Як гэта адбываецца: Геральт суправаджае Цыры на сустрэчу з яе бацькам, Імгырам вар Эмрэйсам. Цыры згаджаецца прыняць свой каралеўскі лёс і стаць кіраўніцай Нільфгаарда. Заключэнне: У гэтым сцэнарыі Цыры развітваецца з Геральтам, адмаўляючыся ад вольнага жыцця, каб кіраваць імперыяй. Гэты фінал падкрэслівае яе сталасць і жаданне служыць грамадству, нягледзячы на ўласныя жаданні.

---

---

2. Цыры становіцца вядзьмаркай. Гэты фінал - самы любімы сярод фанатаў, бо паказвае, што Цыры выбірае шлях, які найбольш падобны да жыцця Геральта. Яна становіцца вандроўнай змагальніцай, выкарыстоўваючы свае навыкі і сілы для знішчэння монстраў. Як гэта адбываецца: Геральт падтрымлівае Цыры ў яе цяжкіх момантах, дазваляючы ёй прымаць самастойныя рашэнні. Ён не прыводзіць яе да Імгыра і не прымушае браць адказнасць за каралеўскі трон. У гэтым сцэнарыі Цыры захоўвае сваю незалежнасць і ідэнтычнасць. Заключэнне: У фінале Геральт і Цыры развітваюцца. Яна абірае жыццё вандроўнай ведзьмаркі, працягваючы традыцыю Геральта. Гэта фінал, у якім яна застаецца вольнай і незалежнай, выкарыстоўваючы свае навыкі для дапамогі людзям.

---

---

3. Гібель Цыры Гэты трагічны фінал надыходзіць, калі Геральт не аказвае дастаткова падтрымкі Цыры, і яе рашэнні прыводзяць да няўдачы падчас спробы спыніць Белы Холад. Як гэта адбываецца: Геральт прымае рашэнні, якія падрываюць упэўненасць Цыры ў сабе. Яе фінальная місія ў свеце Белага Холаду заканчваецца катастрофай, і яна не вяртаецца. Заключэнне: Геральт застаецца ў жалобе. У адной з фінальных сцэн ён знаходзіць медальён ведзьмара ў руінах. Гэта найбольш змрочны і эмацыйны канец.

Ці магла Цыры згубіць сілу?

Па новаму трэйлеру бачна што Цыры пад час забойства пачвары не карыстаецца сілай першай крыві. І гэта выклікала цэлую буру эмоцый і абмяркоўванняў сярод фанатаў серыі.

Дык ці магла яна згубіць сілу?

Хоць кнігі Сапкоўскага не даюць прамых адказаў на гэтае пытанне, гульні, асабліва будучыя часткі (The Witcher 4 ці іншыя), могуць па-новаму інтэрпрэтаваць гэты аспект. Вось ключавыя аспекты, якія дазваляюць меркаваць, ці магла Цыры страціць частку сваёй сілы.

Што такое Магія Старшай Крыві?

Магія Старшай Крыві (ген Лары Дорэн) робіць Цыры ўнікальнай у Сусвеце Ведзьмара. Яе кроў дае ёй наступныя здольнасці:

Магчымасць падарожнічаць праз час і прастору. Магутную схільнасць да магіі. Доступ да старажытнай сілы, якой баяцца нават найвялікшыя магі і істоты. Гэтыя здольнасці робяць яе мэтай для многіх ворагаў, уключаючы Дзікае Паляванне, якое шукала Цыры, каб выкарыстаць яе як ключ для падарожжаў паміж сусветамі.

Як магла б Цыры страціць сваю сілу?

Тэарэтычна, ёсць некалькі магчымых спосабаў, як Цыры магла страціць частку сваіх здольнасцей:

1. Фізічнае траўмаванне або магічнае ўздзеянне.

Калі Цыры перажыла цяжкія раненні або магічнае ўздзеянне, звязанае з яе здольнасцямі, гэта магло паўплываць на тое, як яна выкарыстоўвае свае сілы. Напрыклад, у The Witcher 3 яна шмат разоў перанапружваецца, выкарыстоўваючы свае магічныя здольнасці, асабліва падчас фінальнай сутычкі з Дзікім Паляваннем. Магчыма, гэта магло аслабіць яе сувязь са Старшай Крывёю. Прычынай мог стаць напрыклад той жа Белы Холад.

2. Самасвядомы выбар.

У фінале кніжнай сагі і гульняў Цыры заўсёды шукала свабоды і жадала кантраляваць свой лёс. Магчыма, яна магла нейкім чынам "заблакаваць" свае здольнасці, каб пазбавіцца ад таго ціску, які на яе клалі, і жыць спакойным жыццём.

3. Магічны рытуал або знешняе ўмяшанне.

Іншыя магутныя істоты, напрыклад, магі ці эльфы, маглі б прымяніць рытуал, які часова ці пастаянна абмежаваў бы яе здольнасці. У гульнявым свеце гэта можа быць сюжэтным паваротам, які тлумачыць змену сілы Цыры.

4. Сілавы знос або генетычная дэградацыя.

Старшая Кроў — гэта генетычная спадчына, і яе актыўнасць можа залежаць ад стану арганізма. У выніку стрэсаў і пастаяннага выкарыстання магіі здольнасці Цыры маглі часткова знікнуць, як гэта здараецца з іншымі магічнымі здольнасцямі ў сусвеце Сапкоўскага.

Дык усё ж Цыры - вядзьмарка - гэта магчыма?

Гледзечы на канцоўкі гульні ды серыі кніг, немагчымым назваць гэта не атрымліваецца і тое што паказалі нам у трэйлеры - верагодная з'ява і лагічны працяг папярэдняй гульні. Тое што ведзьмарамі могуць быць толькі хлопчыкі - можам выносіць за дужкі, бо на момант падзей існуючых школ ведзьмароў, якія б праводзілі рытуалы ўжо (амаль) не існуе, як і пачвар. Адзінымі пачварамі якія могуць знішчыць людзей застаюцца самі людзі. Ну і есць думка на тое што Цыры праз тое што мае нейкія магічныя здольнасці, хоць верагодна і згубіла большую частку з іх, змагла прайсці выпрабаванне травамі.

---

---

---

Што увогуле чутна ад CD Project RED ?

Зрабіць Цыры галоўнай гераіняй распрацоўшчыкі гульняў хацелі яшчэ 9 год таму, пра гэта паведамляў адзін з прадзюсэраў гульні. Таксама існуюць інсайды пра тое што ў гульні будзе паказаны поўны шлях станаўлення Цыры як вядзьмаркі ад выпрабавання травамі да школы Рысі, створанай Геральтам, Ламбертам ды Эскелем. У гульні будзе магчымасць не проста змяняць канцоўкі гульні а змяняць увогуле характар галоўнай гераіні. Больш дэталяў магчыма з'явіцца ў бліжэйшы час.

ЗЫ:

Дзякуй што дачыталі! Прапаную разам абмеркаваць гэтую тэму.

Добры дзень спадарства.

Мы як стваральнікі праекту Bel-geek, вырашылі ўзнагародзіць нашых аўтараў за іх цікавыя артыкулы. Усе аўтары атрымаюць на прыканцы года няхай і невялікія але падарункі. Таму - далучаемся, пішам артыкулы, дзелімся досведам, думкамі, дасягненнямі.

Падрабязней пра тое Як стаць аўтарам па спасылцы

Пра падарункі

Падарункі мы разашлем на прыканцы года. Каб іх атрымаць неабходна запоўніць форму :

https://forms.gle/ZXgn9jbjquGi14vf6

і выбраць падарунак са спісу, дадаць спасылку на артыкул. У якасці падарункаў будуць падарункавыя сертыфікаты:

• Netflix
• Steam
• Google play
• Apple
• Spotify

і гэтак далей.

Так сама ў вас ёсць магчымасць падтрымаць нас у нашай справе праз https://buymeacoffee.com/gomanlivesy

Чакаем вашых артыкулаў!

Вітанкі, спадарства! Сёння мы з вамі паспрабуем стварыць уласны інструмент для генерацыі малюнкаў пры дапамозе ШІ-мадэлі FLUX. І крыху крынжу на прыканцы Мадэль - black-forest-labs/FLUX.1-dev

Рэгістрацыя на Hugging Face і стварэнне токена

Для таго каб мадэль была для нас дасяжнай, неабходна мець акаунт на Hugging Face (Рэгіструемся).

Далей пераходзім да пункту Access Tokens

Ціснем кнопку Create token

І выбіраем наступныя чэкбоксы:

У выніку атрымаем ключ для доступу да мадэляў. Ён будзе выглядаць неяк так : hf_JaHyiMViSsScVvsvedjdjrwrXLqziMBdZSklpFg. Захавайце яго,бо калі згубіце - то прыйдзецца генераваць новы.

Запускаем скрыпт.

Наступным крокам будзе непасрэдна запуск нашай мадэлі. Запусціць наш код мы можам лакальна на нашым камп'ютары ці праз Google Collab. Ніжэй разгледзім абодва падыходы.

Для запуску на ўласным камп'ютары неабходна каб быў усталяваны Python ды pip. Як іх усталёўваць мы разглядаць сення не будзем.

Далей ствараем файл скрыпту flux.py. І запісваем у яго наступны код:

import os
from diffusers import FluxPipeline 
import torch
from datetime import datetime

# Ваш токен Hugging Face
os.environ["HF_TOKEN"] = "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"

pipe = FluxPipeline.from_pretrained("black-forest-labs/FLUX.1-dev", torch_dtype=torch.bfloat16)
pipe.enable_sequential_cpu_offload()  # Уключыць паслядоўную выгрузку на CPU
pipe.vae.enable_slicing()  
pipe.vae.enable_tiling()  

prompt = "Knights are marching in formation with swords and shields, dressed in various dark armors with closed helmets, in winter. Two soldiers are mounted on horses. They wear white cloaks with red crosses. They are returning to a nearby castle as snow falls. The atmosphere is gloomy, with ravens circling in the sky."
print(f"Prompt: {len(prompt)} characters")  # Друк даўжыні запыту

out = pipe(
    prompt=prompt,  # Запыт
    height=512,  # Вышыня выявы
    width=512*2,  # Шырыня выявы
    guidance_scale=3.5,  # Павялічыць, каб зрабіць кіраванне больш прыкметным
    num_inference_steps=30,  # Колькасць крокаў інферэнцыі
    max_sequence_length=512,  # Максімальная даўжыня запыту
    generator=torch.Generator(device='cuda').manual_seed(0),  # Генератар з фіксаваным seed для паўтаральнасці
).images[0]

# Генерацыя унікальнага імя файла з часовым штампам
timestamp = datetime.now().strftime("%Y%m%d_%H%M%S")
output_filename = f"knights_white_horses_{timestamp}.png"

out.save(output_filename)  # Захаваць выяву
print(f"Image saved as {output_filename}")  # Друк імя захаванага файла

Дапісваем захаваны раней ключ з Hugging Face. Дадаем неабходны нам промпт з тэкстам, дэталева апісваючым што неабходна намаляваць.

Усталёўваем неабходную нам шырыню праз параметры height ды weight.

Вызначаем колькасць апрацовак малюнкаў праз num_inference_steps (чым больш тым лепш, але вельмі шмат - будзе вельмі доўга апрацоўвацца, таму можна браць 15-30. па змаўчанню - 50). Меньш - якасць выяў будзе дрэннай.

Параметр guidance_scale задае наколькі мадэль будзе "свавольнічаць":

1. guidance_scale=3.5: Мадэль будзе арыентавацца на ваш запыт, але з некаторымі крэатыўнымі адхіленнямі.
2. guidance_scale=7.5: Вынік будзе больш дакладна адпавядаць апісанню.
3. guidance_scale=15.0: Мадэль можа "перашчыраваць" і стварыць менш натуральны вынік. Далей адчыняем камандную страку і выклікаем каманду

pip install diffusers torch

Пасля таго як неабходныя нам пакеты будуць спампаваныя - запускаем наш скрыпт камандай python flux.py.

Пры выкананні скрыпту пачнецца спампоўванне мадэлі (толькі першы раз), затым вы пабачыце лодэры якія пакажуць прагрэс стварэння выявы.
Увесь гэты працэс можа заняць першы раз шмат часу. Наступныя разы будзе значна хутчэй. Але ўсе ж улічвайце што стварэнне робіцца праз працэссар а не праз GPU таму час усе адно будзе вялікі.

Запуск праз Google Collab.

Пераходзім на сайт Google Collab У вакне выбіраем Github і дадаем спасылку на ўжо створаны notebook файл - генерацыя_выяў.ipynb

https://github.com/bel-frontend/notebooks/blob/main/%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B2%D1%8B%D1%8F%D1%9E.ipynb

І націскаем на назву файла. У блакноце проста націскаем паслядоўна націскаем на кнопкі выканання коду.

Трэба адзначыць што праз Google Collab спатрэбіцца значна больш часу на генерацыю выявы. Але гэта ўсе так жа бязплатна і проста цікава.

Пасля таго як скрыпты адпрацуюць - у дрэве файлаў вы знойдзеце згенераваны малюнак, вы яго можаце спампаваць і "насалоджвацца" вынікам.

Вынікі

Давайце проста паглядзім на гэтыя шыкоўныя выявы:

Самыя крынжовыя з іх (Увага на коней):

-Хуткую выклікалі?

-Так! Для вунь тых вунь двух, што задам наперад на конях едуць

-А чаму ў нас шлемы як у фрыцаў у першую сусветную?

-Ты мо яшчэ спытай у якім напрамку мы едзем!?

-Хлопцы, глядзіця у мяне не конь а Аднарог!

-Ён у цябе і Аднавух і Аднавок! І ўвогуле што ты бачаш з вядром на галаве?

Але былі і прыгожыя:

Дзякуй усім хто дачытаў да канца. Спадзяюся Што артыкул быў для вас цікавы ды пазнавальны. Вельмі ўсім удзячны хто дачытаў да канца.

ЗЫ:

Спадарства, Запрашаем вас таксама ствараць цікавыя артыкулы, дзяліцца сваім досведам, пашыраць беларускамоўную прастору.

Парадак выпадковы, могуць быць як важныя, так і зусім не. Як цікавыя, так і банальныя. Калі не забуду, буду рабіць такое кожны дзень нараджэння.

За 28 год я зразумеў наступнае:

1) Не рабіць негатыўных дапушчэнняў, калі можна правесці танны эксперымент

Ужо шмат разоў у жыцці і працы я сутыкаўся з тым, што маё дапушчэнне наконт таго, што нешта не спрацуе аказвалася памылковым. Тое, што не нешта не працавала раней, не азначае, што яно не працуе цяпер. Рэчы змяняюцца. Калі можна правесці танны эксперымент, то лепей яго правесці.

2) Кнігі — адна з найлепшых крыніц ведаў

Сам фармат кнігі прымушае аўтара скласці веды і назірання ў прыдатную для чытача форму. З кнігай няма адчування ўпушчанай выгады, бо веды з яе звычайна актуальны дзесяцігоддзямі, у адрозненні ад артыкулаў і відэа ў інтэрнэце. Карацей — кнігі топ.

3) Мая памяць жахлівая

Я пастаянна забываю штосьці зрабіць, напрыклад, гэты тэкст я пішу перад працай, хаця яшчэ тыдзень таму я хацеў пачаць, каб не рабіць усё ў апошні момант. Карацей, трэба больш сур’ёзна весці каляндар і ставіць нагадванні на ўсё важнае.

4) Вучыць мовы не так складана

Зімой 2022 я не ведаў польскай мовы зусім, а цяпер я спакойна магу прачытаць кнігу па-польску ці паглядзець фільм. Гэты пры тым, што я не прыкладаў нейкіх наднамаганняў, каб яе вывучыць.

5) Дарагія рэчы ўсё адно не ідэальныя

Нават купляючы самую дарагую прыладу ў класе немагчыма атрымаць нешта ідэальная, гэта ўсё адно кампраміс. Колькі б не было грошай, усё адно прыйдзецца мірыцца з недасканаласцю рэчаў.

6) LLM пакуль не настолькі разумныя

Мая вера ў рэвалюцыю штучнага інтэлекту паменшацца з кожным днём актыўнай працы з ChatGPT і іншымі LLM. Так, у параўнанні з тым, што мы мелі раней — гэта ўражвае. Але пакуль не цягне на рэвалюцыю, сістэмы павінны стаць разоў у сто разумней, каб хаця б наблізіцца да чалавека. Але гэта ўсё адно добры інструмент для некаторых задач.

7) Часова = вельмі доўга

Мая часовая праца, каб замацавацца ў Польшчы трывае ўжо больш за 2 гады, я кожны дзень пакутую, прасвет ужо блізка, але ўсё ніяк не прыйдзе. Тое самае з часовымі прыладамі і іншым.

8) Некаторыя працэсы павольныя, і гэта трэба прыняць

Кар’ера не робіцца за два гады, у большасці крутых спецыялістаў стаж 10+ гадоў. Атрыманне віду на жыхарства ў Польшчы таксама займае час. Вучэнне моў займае час. Трэба ўмець разлічваць хаця б на пяць гадоў, бо не ўсё можна паспець зрабіць за месяц ці год.

9) Пасудамыйка гэта скарб скарбаў

Я навучыўся атрымліваць нейкую медытатыўную асалоду ад мыцця посуду пад падкасцік, але пасудамыйка гэта ўсё адно скарб. Бо з ёй замест мыцця посуду можна было б слухаць падкаст пад шпацыр ці заняткі спортам.

10) Другая змена — кайф

Калі не пашчасціла працаваць на добрай працы, на якую ходзіш з энтузіязмам, то другая змена — гэта ўратаванне. Я перанёс пачатак працы на 12:00, і ў першыя чатыры-пяць месяцаў я стаў супермэнам, з раніцы я паспяваў чытаць, пісаць допісы, гуляць у шахматы і гэтак далей. Цяпер я ўжо не такі актыўны з раніцы, але позні пачатак працы дапамагае падтрымліваць маё ментальнае здароўе, інакш я бы канчаткова звар’яцеў.

11) Варшава — прыемны горад

З Варшавай, у адрозненні ад Таліну, не здарылася любові з першага погляду. Але з часам пачынаеш атрымліваць асалоду ад таго, наколькі яна зялёная, вялікая, шматгранная і добра спалучаная з іншымі гарадамі.

12) Не запісаная думка = згубленая думка

Лепей запісваць усе свае думкі, мабыць 90% з іх не прыдатныя, але дзеля 10% каштоўных мае сэнс запісваць усё. Таму добра наладзіць нейкі шорткат на тэлефоне для хуткага запісу думак, нават галасавым.

13) Добра паменшыць паток інфармацыі

Я адпісаўся ад большасці Тэлеграм-каналаў, вялікую частку дадаў у архіў, цяпер я нарэшце магу прачытаць усе паведамлення. Па выніку я атрымліваю больш інфармацыі, а не менш.

14) У крытычныя моманты мозг вельмі крэатыўны

Я прыдумаў сам для сябе чэленджы, але з маёй памяццю я частка пра іх забываю, ўспамінаю у дзень дэдлайну ці нават пасля, і гэта прымушае мозг шукаць крэатыўнае выйсце. І як бы не было дзіўна, яно заўсёды знаходзіцца. Абсалютна не раю практыкаваць такое на працы, бо гэта велічэзны стрэс, а якасць усё адно не найлепшая, але цікава мець такія веды.

15) Кліпавы кантэнт — жах

Я думаў, што ў мяне ёсць імунітэт на кліпавы кантэнт, бо я разумею, як гэта працуе, але не. Я таксама як і ўсе марную пэўны час за праглядам кароткіх вертыкальных відэа. Адзінае маё апраўданне — яны па-ангельску, таму я падтрымліваю ўзровень мовы. Калі сур’ёзна, то я планую пазбавіцца гэтай залежнасці, і зраблю гэта.

16) Можна знайсці свой падыход да рэгулярнасці

Мне складана рабіць нешта штодзень, нават посціць BeReal кожны дзень не атрымліваецца, ёсць пропускі па два-тры дні. У апках для вывучэння моў вытрымаць стрык больш за 100 дзён вельмі складана. Але я нармальна даю рады з штотыднёвымі допісамі ў сваім Тэлеграм-канале. І гэта дае плён, раней я пісаў па натхненню, а цяпер не прывязаны да яго. Новы тыдзень — новы пост.

17) Правільныя танныя рэчы могуць рабіць жыццё лепей

Напрыклад, не так даўно купілі манетніцу, і гэта неверагодна зручная прылада, якая арганізуе ўсе гэтыя манеты ў зручным кластары па наміналах, што зрабіла закупы зручнейшымі. Ці замест папкі з металёвымі кольцамі мы набылі два пластыкавых арганайзера, якія аказаліся зручнейшымі, бо цяпер не трэба расціскаць нейкі механізм, каб дастаць дакумент — проста дастаеш.

18) Ліст жаданых рэчаў — добрая тэма

Я склаў ліст рэчаў, якія мне падабаюцца ў Notion, жонка папрасіла доступ да гэтай старонкі, і па выніку я атрымаў найлепшыя падарункі на Дзень нараджэння ў сваім жыцці. Адначасова збярогся момант сюрпрызу, але разам з тым, я атрымаў тое, што сапраўды хацеў.

19) Беларусы жывуць не толькі ў Беларусі

І я не пра міграцыю, а пра аўтахтонаў, якія стагоддзі жывуць, напрыклад, на Падляшшу. Вельмі цікава слухаць іх мову, бо яны зусім не маюць уплыву расейскай мовы, таму ніколі не зблытаюць „табе“ і „цябе“, але пры гэтым спакойна ўстаўляюць польскія словы ў сваю гаворку.

20) Каб выказвацца, пажадана мець экспертызу

Канапных экспертаў у кожнай галіне свету не бракуе, але гэта не азначае, што трэба далучацца да іх шэрагаў. Прачытаць хаця бы артыкул на Вікіпедыі, а лепей 2-3 кнігі перад тым, як дзяліцца са светам сваёй экспертнай думкай — вельмі карысна.

21) Непасрэдны досвед складана замяніць

Падчас вандровак падмячаеш такія драбніцы, якія складана заўважыць вывучаючы нешта праз інтэрнэт. Можна шмат чытаць пра нейкую кухню, але пакуль не з’ясі нейкую страву, ты не будзеш мець досведу. Тое самае з працай, ці нават жыццём. Бясконцае вывучэнне не заменіць досведу, але яно ўсё адно карысна.

22) Адукацыя патрэбна каб быць адукаваным

Быць адукаваным — гэта ўжо каштоўнасць. Не трэба прыдумляць наступныя крокі, накшталт: «мне трэба мець адукацыю, каб...»

23) Немагчымае можна спрасціць да выканальнага

Не ўсе на свеце, але большасць здавалася б немагчымых ці вельмі складаных рэчаў можна спрасціць да выканальных. Напісаць кнігу — складана ці амаль не магчыма, пісаць главу ў два тыдні і публікаваць у сацмедыя — выглядае цалкам рэальна. І так можна раскласці шмат што.

24) Трэба ўкладацца ў будучыню

За што будучы ты будзе ўдзячны цяперашняму табе, тое і трэба рабіць. Як мінімум некалькі гадзін у дзень.

25) Жыць момантам — добры псіхалагічны трук

Я падслухаў гэта ў украінскіх вайсковых, калі яны маюць час сон перад аперацыяй, яны проста спяць, і не думаюць за шмат пра тое, што адбудзецца праз кароткі час. Дадаткова сябе накручваць перад чымсьці, што можа станецца, а можа не — не карысна. Наказ могуць адмяніць, планы могуць змяніцца, а нават калі не, канцэнтрацыя на моманце дапамагае не вар’яцець.

26) Людзі — гэта важна

Хоць я даволі лёгка перажываю адсутнасць блізкіх людзей побач, але гэта толькі таму, што самы блізкі чалавек побач кожны дзень, і я магу раздзяліць з ёй усё на свеце. Частка блізкіх побач віртуальна, і гэта таксама дапамагае. Быць зусім аднаму было б неверагодна складана.

27) Жыццё — гэта РПГ

У мяне быў неверагодны жыццёвы досвед, калі маё жыццё выглядала як кіно, але ўсё абарвалася нават не дасягнуўшы кульмінацыі. Большасць фільмаў-біяграфій выразаюць палову, ці нават змяняюць факты, каб было больш цікава. Але параўнанне жыцця з РПГ даволі слушнае. Набор квэстаў, частка з якіх аўтаматычна-генерыраваныя, каб проста павялічыць час праходжання. Ну, агульна даволі падобна.

28) Удзячнасць — добрая рыса

Добра умець сказаць дзякуй бацькам, блізкім, сябрам, родным, і ўсім, хто неяк табе дапамог. На жаль, прамаўляць сваю ўдзячнасць не вельмі прынята, для гэтага трэба шукаць нейкі повад. Але раю знаходзіць такія повады, ці пераступаць праз нялоўкасць, і казаць «дзякуй» проста ў выпадковы момант.

Да сустрэчы ў наступным годзе

Вітаю сябры! У папярэдніх частках мы распавядалі пра цікавыя ютуб ды тэлеграм-каналы на беларускай мове. І зараз, у перадсвяточныя дні хацелася б падзяліцца з вамі цікавым беларускамоўным кантэнтам.

Што паглядзець ці пачытаць на беларускай мове

Што паглядзець ці пачытаць на беларускай мове. Ч2

Крыху каляднага настрою:

Клаўс - шыкоўны мульт з беларускай агучкай.

---

Калядная - яскравая, святочная песня на палескай гаворцы ў сучаснай апрацоўцы - проста топ. Вельмі раю аматарам элетроннай музыкі.

ГУЛЬНІ ДЛЯ КАЛЯДНАГА НАСТРОЮ - відэа пра гульні для каляднага настрою (дзякуй кэп).

Калядкі блізка (калядныя песні па-беларуску) - Адна з песен на канале выканаўцы народных беларускіх песен.

---

Батлейка - казачная пастаноўка традыцыйнай беларускай батлейкі - адна з адметнейшых з'яваў у беларускай каляднай традыцыі. Да сямейнага прагляду.

СпанчБобавы Каляды - Калядныя прыгоды ўсім вядомага жыхара акіяну!

Ну і крыху проста каналаў з Ютуб:

Тэхнабеларус - падкаст з навінамі пра сучасныя тэхналогіі.

Ягоны хутар - канал пра жыцце - быцце як яно есць ад стваральніка канала пра відэагульні, Рудзі.

Belgaming - Адзін з маіх улюбёных каналаў пра відэагульні з аўтарскай думкай і цікавым кантэнтам.

Bike Travel Belarus - падарожжы па розным цікавым куткам беларусі на веласіпедзе. Шмат цікавых месцаў + веламаршруты.

AngryRalef-Яшчэ адзін канал пра відэагульні з аглядамі ад беларускамоўнага стрымера AngryRalef.- Твіч

Authentic Belarus - Канал пра Беларусь. Шмат цікавых відэа пра беларускія песні і звычаі.

ГІСТФАК | Гістарычны відэападкаст па-беларуску - Падкаст пра гісторыю беларусі з цікавымі тэмамі.

---

Заключэнне

Спадарства, калі вы ведаеце яшчэ цікавыя каналы ці цікавы святочны кантэнт, дадавайце іх да каментароў.

P.S. Калі вы жадаеце пісаць свае артыкулы ці падзяліцца сваім досведам - чакаем вас у шэрагах нашых аўтараў.

Асноўнымі крыніцамі інфармацыі аб тых далёкіх часах для гісторыкаў выступаюць розныя летапісы і паданні, як уласныя, так і летапісы суседзяў, падцвержваючыя ці адмаўляючыя падзеі розных гадоў. Але на жаль, праз цемру стагоддзяў не дайшлі да нас летапісы Полацкі, Мінскі, Друцкі і Віцебскі. Усе з аднаго рэгіёна. У той жа час захаваліся летапісы кіеўскія, ноўгарадскія, цвярскія і маскоўскія. Але ж войнаў і пажараў у суседзяў было не меньш. Няма адказаў, чаму так атрымалася. Згінулі тыя летапісы падчас бясконцых войнаў, знішчаныя захопнікамі ў вогнішчах, ці былі скрадзеныя і схаваныя на доўгія гады, як Крыж Еўфрасінні? Хацелася б спадзявацца на апошняе, бо тады ёсць шанец, што ўсё ж хоць нешта захавалася, і вернецца калі-небудзь дадому. Навошта было хаваць летапісы, спытаецеся вы? Няма іншага адказу, акрамя таго, што яны занадта супярэчылі вядомым. Напрыклад, у вядомых на сёння летапісных сборах няма ніводнага слова пра Еўфрасінню Полацкую, нягледзячы на яе вядомасць ад Ноўгарада да Кастанцінопаля.

А можа іх ніколі не было? Дакладна былі. Полацкая бібліятэка пачала збірацца з 10 стагоддзя. Пры манастырах існавалі скрыпторыі (месцы для перапісвання кніг). На пачатак вайны з Маскоўскім княствам вядома пра мінімум 3 вялікія бібліятэкі - у Сафіі, Спасаўскім і Барысаглебскім манастырах з тысячамі кніг у кожнай. Сюды трэба таксама дадаць кнігі, якія захоўваліся пры кожным храме і выкарыстоўваліся пры службах. Захавалася паведамленне тых часоў Рэйнагальда Гейдэнштейна - асабістага сакратара Стэфана Баторыі, якое датуецца жніўнем 1579 года ("Запіскі аб Маскоўскай вайне") "У вачах адукаваных людзей амаль не меньшую каштоўнасць, чым уся астатняя здабыча, мела знойдзеная там бібліятэка. Апрача летапісаў, у ёй было многа твораў грэцкіх айцоў царквы ..." То бок, летапісы існавалі. Шмат кніг кніг было адразу спалена, частка перавезеная ў Масковію. Бібліятэка Маскоўскага княства налічвала да вайны каля паўтысячы кніг.

Навошта я гэта распавядаю? Таму што сёння шэраг гісторыкаў, у тым ліку і нашых, мяркуюць, што Полацкае княства існавала, хоць і побач з Кіевам і Наўгарадам, але асобна. Іх доказы маюць рацыю, але ж гэта асобная вялізная тэма. А сёння я толькі закрану адзін з фактаў, які ўскосна сведчыць аб самастойнасці Полацка. Зноў хацелася б падкрэсліць, што мала захавалася звестак пра падзеі тых часоў, ды і самі летапісы не пісаліся з мэтай дакладнага занатавання тых падзей, хутчэй каб праслаўляць подзьвігі сваёй дзяржавы і выбітных асоб. Таму побач з большасцю напісанага можна паставіць пытальнік. Пачынаем!

Першы вядомы князь Полацкага княства - Рагвалод, пра якога вядома, што ён прыйшоў з-за мора і меў надзел у Полацку. Быў ці то прадстаўніком мясцовай дынастыі, ці то паходзіў з вікінгаў. У Рагвалода была жонка, дачка Рагнеда і 2 сыны. Шлюб з дачкой Рагвалода азначаў хаўрус і падтрымку Полацкага княства, таму да Рагнеды, якая дасягнула ўзросту нявесты ў 12 год, адначасова (ці амаль адначасова) пасваталіся два браты. Спачатку Яраполк, князь кіеўскі. А потым і брат яго, наўгарадскі князь Уладзімір. Уладзімір быў сынам князя Святаслава і сынам рабыні Малушы, і ўнукам княгіні Вольгі. Той самай, якая помсціла драўлянам за забітага мужа князя Ігара, які другі раз пайшоў збіраць з драўлянаў даніну ды не вярнуўся. Люта і вытанчана адпомсціла Вольга драўлянам за мужа. А шалёны бабкін характар перадаўся ўнуку, які не саступаў бабцы ў вынаходніцтве і бязлітаснасці.

Злева - сваты Улідзіміра. Справа - Рагвалод і Рагнеда

Перавагу Рагнеда (ці сам Рагвалод, бо Рагнедзе на той час было толькі 12 год) аддала Яраполку, князю кіеўскаму, а Уладзіміру была дасланая адмова "Не хачу рабыніча разуці." У той час існаваў звычай, што маладая жонка павінна здымаць абутак з ног мужа ў першую шлюбную ноч. І пагардлівы напамін, што Уладзімір - сын рабыні, раз'юшыў апошняга. Назбіраў Уладзімір вялізнае войска і рушыў на Полацк. Недзе пад Полацкам сустрэла войска Уладзіміра спехам скліканая дружына Рагвалода, але была разбітая. Рагвалод вярнуўся ў Полацк. Уладзімір сілай узяў Рагнеду за жонку, перад гэтым згвалціўшы яе на вачах родных (тут супярэчлівы факт), а потым забіўшы на яе вачах усю яе сямью. Рагвалодаў род па мужчынскай лініі абарваўся. Пазней Уладзімір забіў Яраполка і стаў кіеўскім князем.

Захоп Полацка Уладзімірам

А Рагнеда атрымала імя Гарыслава і стала другой з шасці жонак Уладзіміра (акрамя жонак меў яшчэ каля 800 наложніц), які на той час быў паганцам. Жыла Рагнеда ў вёсцы пад Кіевам, якую пазней назавуць нібыта па імені Рагнедавай дачкі Прадславіна. Зрэдку муж наведваўся да яе. Аднойчы, у адзін з такіх візітаў Уладзімір заснуў, і Рагнеда наважылася адпомсціць. Але ж у апошняе імгненне Уладзімір прачнуўся і перахапіў руку Рагнеды з мячом. Рагнеду чакала пакаранне смерцю. Невядома, што там дакладна адбылося, але з пакоі аказаўся малы сын Ізяслаў (гадоў 6-7), які заступіўся за маці, таксама з мячом у руцэ. Тады, параіўшыся з баярамі, Уладзімір вырашае адправіць Рагнеду разам з сынам далей ад Кіева. Так Рагнеда апынулася ў маленькім драўляным крывіцка-дрыгавіцкім памежным Заслаўі (Ізяслаўлі). І вось тут незразумелы факт. Ізяслаў лічыцца старэйшым сынам Уладзіміра і Рагнеды, то бок ён - першы спадкаемец кіеўскага пасаду. Чаму Ранеда, меўшая некалькі дзяцей ад Уладзіміра, была высланая толькі з малым Ізяславам? Таму што ён заступіўся за маці ці таму, што быў сынам не Уладзіміра? Існуе версія, што да трагічных падзей у Полацку Рагнеда ўжо была некаторы час замужам за Яраполкам(?) і мела ад яго сына. А бацькоўства Уладзіміра дапісалі пазней, каб мець законныя пасяганні на полацкую зямлю.

Спроба забойства Уладзіміра

Але ж як бы там не было, але ад адзінага сына Рагнеды узнавілася полацкая княжая дынастыя Рагвалодавічаў. Цікава, што доўгія стагоддзі пасля пазбягалі полацкія князі называць сваіх сыноў імем Уладзімір.

Ізяслаў бароніць Рагнеду

Уладзімір жа надумаў абвянчацца з грэцкай прынцэсай Ганнай. Але для гэтага яму трэба было распусціць свой гарэм, адмовіцца ад 6 жонак і прыняць хрысціянства. Складаней за усіх было пытанне з Рагнедай, бо яна была княскага роду. Летапісы сведчаць, што Уладзімір прапанаваў ёй пабрацца шлюбам з адным са сваіх баяраў, але Рагнеда адмовілася, а замест гэтага вырашыла прыняць пострыг у манастыр.

Тут не вядомая дакладна храналогія тых падзей. Ці то спачатку была спроба помсты і выгнанне, а потым прапанова шлюбу з баярынам, ці то спачатку Уладзімір вырашыў ажаніцца з грэцкай царэўнай, а пасля гэтага - замах. Але я хачу звярнуць вашую увагу на іншы цікавы факт - пострыг у манахіні.

Ва ўсіх дзяржавах Еўропы ўслед за палітычным самавызначэннем ішло афіцыйнае прызнанне хрысціянства і наданне яму статуса дзяржаўнай рэлігіі.

10 век вядомы як час хуткага распаўсюджвання хрысціянства ў Скандынавіі. Данія, Нарвегі, Швецыя, утварыўшы першыя дзяржавы, следам за франкамі, Брытанскімі каралеўствамі, Цэнтральнай Еўропай, прымаюць дзяржаўнай рэлігіей хрысціянства. У "Саге аб хрышчэнні" 12-13 стагоддзяў распавядаецца пра Торвальда-вандроўніка, які прымаў значны удзел у хрышчэнні Ісландыі. Адтуль ён выправіўся ў паломніцтва у Ерусалім, дзе быў у вялікай пашане ў імператара і патрыярха. Вяртаўся Торвальд у Скандынавію праз Кіеў і Полацк, дзе заснаваў манастыр і храм Іаана-Хрысціцеля. Торвальд памёр, не дабраўшыся да радзімы і быў пахаронены каля гэтага манастыра. Гэтая сага - першы ўзгад хрысціян на Полацкай зямлі. Калі Полацкае княства было незалежным, і Рагалод ці то быў скандзінавам, ці то некаторы час знаходзіўся ў тых землях, то тады становіцца зразумела, чаму Торвальд змог заснаваць манастыр у Полацку.

Бліжэйшыя "аналагічныя" храмы можна знайсці ў Ерусаліме (5 ст.) і Керчы (8 -9 ст.), што супадае са шляхам Торвальда ад Ерусаліма да Полацка. Другія аналагічныя па назве цэрквы з'явіліся значна пазней, прыблізна ў 18-19 стагоддзях.

Манастыр і храм Іаана Хрысціцеля ў Полацку сапраўды існаваў, бо аб ім узгадваюць граматы 14 стагоддзя як аб "Манастыры Іаана Прадцечы на Востраве". На жаль, дакладнае месца знаходжання таго манастыра невядомае, бо меркаванае месцазнаходжанне сёння шчыльна забудаванае сучаснымі будынкамі і правесці раскопкі пакуль што немагчыма.

Існаванне хрысціянскага манастыра ў 10 стагоддзі ў Полацку сведчыць аб тым, што у Полацкую зямлю хрысціянства прыйшло раней за Кіеў.

Прыняць сан, не прайшоўшы паслушэнства, а тым больш без глыбокай веры ў Хрыста, немагчыма. Таму можна зрабіць вывад, што на момант прыняцця сана Рагнеда доўгі час была шчыра веруючай хрысціянкай. Гэта быў вялікі духоўны подзвіг! У тыя часы не было ва ўсходняй Еўропе жанчын-манашак. Нават для заходняй Еўропы гэта была рэдкая з'ява. Росквіт жаночага манаства пачаўся там толькі з 12 стагоддзя.

Рангеда прыняла пострыг і пражыла ў манастары каля 20 гадоў, а яе сына Ізяслава абралі на княскі пасад у Полацку ва ўзросце 11 гадоў.

У артыкуле ёсць цытаты і звесткі з кнігі вядомага гісторыка і археолага Сяргея Тараса "Еўфрасіння - Офрасіння - Афрасіння Полацкая. Яе час, яе крыж.", звесткі з Вікіпедыі і інш.